Gospodarka o obiegu zamkniętym, znana również jako gospodarka cyrkularna, to system, który ma na celu wyeliminowanie odpadów i zanieczyszczeń poprzez efektywne wykorzystanie zasobów. Zachęca ona producentów, dostawców i konsumentów do myślenia o produktach w inny sposób. Zamiast postrzegać wyrzucane towary jako odpady, należy je postrzegać jako surowce przeznaczone do nowych produktów. Należy położyć nacisk na tworzenie nowych produktów ze starych i ponowne wykorzystywanie komponentów zamiast ich wyrzucania. Gospodarka o obiegu zamkniętym pozwala firmom i organizacjom robić właśnie to, odzyskując zasoby z produktów końcowych, systemów i usług, aby można je było ponownie wykorzystać zamiast wyrzucać. Przyjrzyjmy się, dlaczego wdrożenie gospodarki o obiegu zamkniętym jest niezbędne dla firmy.
Recykling tworzyw w firmie
Przyjęcie najlepszych praktyk recyklingu, wykorzystywanie zrównoważonych materiałów i minimalizowanie zużycia surowców są kluczowe dla transformacji w kierunku gospodarki w obiegu zamkniętym.
Rozważanie surowców używanych w produktach i opakowaniach stanowi ważny element tego procesu. Firmy powinny dążyć do stosowania materiałów, które są odnawialne i mogą być łatwo poddane recyklingowi. Ponadto, istotne jest, aby projektować produkty z myślą o ich łatwym demontażu i ponownym wykorzystaniu składników.
Recykling odgrywa kluczową rolę w gospodarce o obiegu zamkniętym, której głównym celem jest minimalizacja marnotrawstwa surowców i minimalizacja wpływu na środowisko. Poniżej przedstawiam kilka powiązań między recyklingiem a gospodarką o obiegu zamkniętym:
- Zamknięty Obieg Materiałowy: Gospodarka o obiegu zamkniętym opiera się na zamkniętym obiegu materiałowym, co oznacza, że surowce są wykorzystywane w sposób ciągły, bez generowania dużych ilości odpadów. Recykling umożliwia ponowne wykorzystanie materiałów, co wpisuje się w założenia tego modelu gospodarki.
- Oszczędność Surowców: Recykling przyczynia się do oszczędności surowców naturalnych. Zamiast wydobywać nowe surowce, recykling pozwala na wykorzystanie już istniejących materiałów, co zmniejsza presję na środowisko i ogranicza ilość odpadów.
- Redukcja Odpadów: Gospodarka o obiegu zamkniętym dąży do minimalizacji odpadów. Poprzez recykling można ograniczyć ilość odpadów, które trafiają na składowiska lub są spalane, co z kolei zmniejsza negatywny wpływ na środowisko.
- Zamknięty Cykl Życia Produktów: Recykling umożliwia wprowadzenie produktów do zamkniętego cyklu życia, gdzie materiały używane do produkcji są przetwarzane i wykorzystywane ponownie. Dzięki temu produkty nie kończą swojego życia jako odpady, ale są poddawane procesom recyklingu, co pozwala na odzyskanie wartości.
- Zrównoważony Rozwój: Gospodarka o obiegu zamkniętym jest związana z zrównoważonym rozwojem, co obejmuje zarówno aspekty ekonomiczne, społeczne, jak i środowiskowe. Recykling stanowi kluczowy element strategii zrównoważonego zarządzania zasobami.
- Innowacje w Recyklingu: Wprowadzanie innowacyjnych technologii recyklingu może wspierać gospodarkę o obiegu zamkniętym. Przykłady to rozwijanie bardziej efektywnych procesów recyklingu, tworzenie nowych materiałów z recyklingu oraz popularyzacja idei projektowania produktów z myślą o łatwym recyklingu.
Gospodarka o obiegu zamkniętym – przykłady
Trzy przykłady tego, jak gospodarka o obiegu zamkniętym może działać w praktyce:
- Medycyna regeneracyjna i opieka zdrowotna – Jednym z pierwszych obszarów, w których możemy dostrzec przyszłość gospodarki, która aktywnie się regeneruje, jest opieka zdrowotna. Idea medycyny regeneracyjnej nie jest nowa, ale nigdy nie była bardziej praktyczna: postęp technologii i biologii syntetycznej ma znaczący potencjał.
- Kawiarnie naprawcze – Innym przykładem gospodarki okrężnej w praktyce są kawiarnie naprawcze. W kawiarni naprawczej każdy może przynieść zepsute przedmioty, takie jak urządzenia, ubrania, meble itp. Kawiarenki naprawcze stają się coraz bardziej powszechne i są doskonałym przykładem tego, jak gospodarka cyrkularna może działać w praktyce. Kafejka naprawcza może być świetnym modelem tego, jak możemy zintegrować nowe technologie z istniejącą gospodarką.
- Wytwarzanie nowych materiałów ze starych – Kolejnym przykładem nowej gospodarki cyrkularnej – i przyszłości produkcji – jest idea wytwarzania nowych materiałów ze starych. Ta idea nie jest nowa, ale dopiero od niedawna dysponujemy wiedzą i technologią, by robić to w sposób opłacalny. A wraz z pojawieniem się druku 3D, możliwe stało się zbudowanie od podstaw niemal każdego przedmiotu: ubrania, mebli itp. Ta idea nazywa się upcyklingiem.
Wdrożenie gospodarki w obiegu zamkniętym
Ponowne wykorzystanie materiałów jest kluczowe dla ograniczenia ilości odpadów i zmniejszenia negatywnego wpływu na środowisko. Firmy mogą również aktywnie promować i uczestniczyć w programach recyklingu, zachęcając klientów do oddawania zużytych produktów do recyklingu.
Jest to ważne zwłaszcza w erze ESG, gdzie działania firm będą skupiać się na ekologii i zrównoważonym rozwoju. Obowiązek raportowania najpierw dużych, kolejno wszystkich firm napędzi transformację w kierunku gospodarki w obiegu zamkniętym i działań recyklingowych. Mowa tu nie tylko o środowisku wewnętrznym firmy, ale także współpracy z dostawcami i kontrahentami.
Wdrożenie może nastąpić także przez dotacje unijne, wejdź na dotacje dla firm i sprawdź czy nie ma czasem obecnie dotacji.
Obecnie jak i w całej perspektywie unijnej będą pojawiać się dotacje, które mają wspierać firmy w:
- opracowaniu modelu transformacji
- eko projektowaniu
- efektywnym zarządzaniu surowcami
- procesie technologicznym wskazującym na ponowne wykorzystanie odpadów
- zarządzaniu zasobami takimi jak woda, prąd.
Dotacje ogłaszają Urzędy Marszałkowskie poszczególnych województw ale także Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości w kontekście dotacji dla Polski Wschodniej.